Zapraszamy do zapoznania się z tematyką nadużyć finansowych ujętą w niżej wymienionych publikacjach/dokumentach.
Deklaracja celów
Instytucja Zarządzająca jest przeciwna wszelkim przejawom nadużyć finansowych w programie Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027 (FERC) oraz dąży do osiągnięcia najwyższych standardów etycznych w procesie wdrażania programu. W związku z powyższym, instytucje systemu zarządzania i kontroli Programu zobowiązane są do zapobiegania, wykrywania i korygowania nadużyć finansowych, w szczególności do:
- utrzymania wysokich standardów prawnych, etycznych i moralnych, przestrzegania zasad prawości, bezstronności i obiektywności, odpowiedzialności i uczciwości,
- podejmowania decyzji oraz działań w sposób wolny od konfliktu interesów,
- podejmowania działań naprawczych, w tym w uzasadnionych przypadkach nakładania korekt finansowych w sytuacji ujawnienia nadużyć finansowych lub konfliktu interesów,
- przeprowadzania regularnych przeglądów ryzyka nadużyć finansowych w programie,
- wprowadzenie proporcjonalnych oraz efektywnych kosztowo środków zapobiegania nadużyciom finansowym,
- zapewnienia świadomości czym są nadużycia finansowe wśród swoich pracowników oraz beneficjentów,
- bezzwłocznego przekazywania wszelkich informacji na temat podejrzewanych lub stwierdzonych nadużyć finansowych właściwym organom ścigania.
W programie Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy obowiązuje podejście zero tolerancji dla nadużyć finansowych.
Publikacje
Wytyczne Komisji Europejskiej dla państw członkowskich i instytucji wdrażających programy: „Ocena ryzyka nadużyć finansowych oraz skuteczne i proporcjonalne środki zwalczania nadużyć finansowych”
Dokument zawiera wskazówki Komisji Europejskiej odnośnie do wprowadzenia skutecznych i proporcjonalnych środków zwalczania nadużyć finansowych, w tym co należy brać pod uwagę podczas zarządzania ryzykiem nadużyć finansowych. Dokument obejmuje każdy etap cyklu zwalczania nadużyć finansowych od promowania kultury przeciwdziałania poprzez zapobieganie, wykrywanie skończywszy na podejmowaniu działań następczych.
Opracowanie Urzędu Zamówień Publicznych „Konflikt interesów w zamówieniach publicznych. Praktyczny poradnik”
Publikacja jest skierowana do osób wykonujących czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Dokument również wskazuje dobre praktyki oraz uregulowania prawne.
Nota informacyjna COCOF dotycząca przesłanek nadużyć finansowych dla EFRR, EFS i FS
Dokument zawiera wskazówki Komisji Europejskiej dla organów publicznych, praktyków, beneficjentów lub potencjalnych beneficjentów, w zakresie wzmocnienia systemów zarządzania i kontroli w celu skuteczniejszego zapobiegania nadużyciom i ich wykrywania. Dokument opisuje mechanizmy nadużyć, w tym sygnały wskazujące na możliwość ich wystąpienia.
Przewodnik OLAF skierowany do pracowników instytucji: „Wykrywanie podrobionych dokumentów w dziedzinie działań strukturalnych"
Dokument zawiera m.in. wykaz sygnałów ostrzegawczych, które mogą wskazywać na wystąpienie nadużycia finansowego. Ponadto, dokument wskazuje metody wykrywania przerobionych dokumentów oraz dobre praktyki wraz z praktycznymi przykładami.
Przewodnik OLAF skierowany do pracowników instytucji: „Identyfikowanie przypadków konfliktu interesów w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych w ramach działań strukturalnych"
Dokument zawiera wskazówki dotyczące identyfikowania przypadków konfliktu interesów i postępowania z nimi w odniesieniu do udzielania zamówień publicznych finansowanych z budżetu UE w ramach działań strukturalnych i programów polityki spójności. Obejmuje on wszystkie rodzaje zamówień publicznych bez względu na kwotę zamówienia oraz zawiera wykaz sygnałów ostrzegawczych, które mogą pomóc w zidentyfikowaniu sytuacji, w których dochodzi do konfliktu interesów.
Konflikt interesów w polskiej administracji rządowej - prawo, praktyka, postawy urzędników
Publikacja zawiera diagnozę stanu prawnego, opisuje sposoby przeciwdziałania i reagowania na sytuacje pojawienia się konfliktu interesów oraz rekomendacje dotyczące poprawy jakości i efektywności systemów przeciwdziałających występowaniu konfliktu interesów.
Broszura Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: „Zmowy przetargowe”
Publikacja opisuje mechanizmy zmów przetargowych, w tym symptomy wskazujące na wystąpienie zmowy. Ponadto wskazuje środki zapobiegawcze, co należy robić w sytuacji podejrzenia wystąpienia zmowy przetargowej oraz jakimi narzędziami dysponuje Urząd, aby przeciwdziałać naruszeniom.
Wytyczne OECD dotyczące zwalczania zmów przetargowych
Wytyczne zawierają informacje na temat: najpopularniejszych formy zmów przetargowych, okoliczności sprzyjających zmowom przetargowym, sposobów zmniejszania ryzyka zmowy, listy czynników wspomagających wykrycie zmowy przetargowej.
Podręcznik dla urzędników zajmujących się zamówieniami publicznymi pn. „Świadomi nadużyć finansowych i korupcji"
Podręcznik przeznaczony jest dla urzędników zajmujących się zamówieniami publicznymi. Przedstawia spostrzeżenia na temat powstających nadużyć finansowych i oszustw korupcyjnych w inwestycjach publicznych.
Nadużycia finansowe w zamówieniach publicznych - Wybrane sygnały ostrzegawcze i najlepsze praktyki
Dokument zawiera informacje o nadużyciach finansowych w zamówieniach publicznych. Zaprezentowane są w nim wybranie konkretne przykłady nadużyć, sygnałów ostrzegawczych, rozwiązań i najlepszych praktyk.
Dokument opracowany przez CBA w którym można znaleźć informację w jaki sposób powinien zostać zaprojektowany system zapobiegania korupcji w urzędzie administracji publicznej oraz jak skutecznie go wdrażać.
Wskazówki antykorupcyjne dla urzędników
Poradnik pomaga zrozumieniu, w którym momencie dane zachowanie może zostać potraktowane jako zdarzenie korupcyjne, jak uniknąć tego typu zdarzeń i w jaki sposób postępować w przypadku ich zaistnienia.
Dokument zawiera wytyczne dla pracowników i instytucji uczestniczących w wykonywaniu, monitorowaniu i kontrolowaniu budżetu UE dotyczące sposobu interpretowania i stosowania przepisów UE w celu usprawnienia procesu wdrażania i zachęcenia do stosowania dobrych praktyk.
Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego pn. "Konflikt interesów w wydatkowaniu funduszy polityki spójności i polityki rolnej UE"